Ιδρυτής της εφημερίδας «Νεολόγου εβδομαδιαία επιθεώρηση» ήταν ο Σταύρος Ι. Βουτυράς. Το μεγάλο βήμα στο χώρο του Τύπου, ο Βουτυράς το έκανε με την ίδρυση της εφημερίδας του, που έφερε αρχικά τον τίτλο "Νεολόγος της Ανατολής" και αργότερα, τον ακρωτηριασμένο, "Νεολόγος". Ως ημερομηνία ίδρυσης της εφημερίδας, σε αφιερωματικό "Λεύκωμα" του 1921, αναφέρεται η 23η Ιουλίου 1866. Πάντως, η εφημερίδα άρχισε να κυκλοφορεί στις 20 Οκτωβρίου 1866, ενώ, ενδιάμεσα, ο Βουτυράς είχε συνεταιριστεί με τον δημοσιογράφο Γεώργιο Βαφειάδη, ο οποίος μνημονεύεται και ως Γεώργιος Βαφειαδάκης, χωρίς λοιπά βιογραφικά στοιχεία. Ο "Νεολόγος" κυκλοφορούσε αρχικά ως ημερήσια εφημερίδα, μετά ως τρισεβδομαδιαία και αργότερα, πάλι ως ημερήσια στην Κωνσταντινούπολη.
Ο "Νεολόγος" έκλεισε την ημέρα της απέλασης του Βουτυρά, στις 9 Απριλίου 1897, τέσσερις μέρες μετά την κήρυξη του ελληνοτουρκικού πολέμου, του λεγόμενου και ατυχούς. Ενδιάμεσα, το 1877, και για ένα χρόνο, εκδιδόταν ως παράρτημα της εφημερίδας το περιοδικό, "Σαββατιαία Επιθεώρησις", και στο διάστημα 1893-96, το περιοδικό "Η Εβδομαδιαία". Επίσης, ως παράρτημα του "Νεολόγου", κυκλοφόρησε αρχικά το "Λεξικό της Ιστορίας και Γεωγραφίας", το οποίο τελικά εκδόθηκε σε εννέα τόμους, με τον πρώτο, το 1869, και τον τελευταίο, το 1892. Στην Αθήνα, όπου κατέφυγε ο Βουτυράς, ο "Νεολόγος" κυκλοφόρησε ως ημερήσια εφημερίδα από τις 10 Σεπτεμβρίου 1897 μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1899, οπότε ο Βουτυράς την εκχώρησε στους Φ. Βιρβίλη και Α. Σπηλιωτόπουλο, οι οποίοι και την συνέχισαν μέχρι το 1902 ίσως και αργότερα. Πάντως, ο πρωτότοκος γιος του Βουτυρά Αλέξανδρος, κατόπιν βουλευτής των Φιλελευθέρων, εξέδωσε τον "Νεολόγο", το 1916, στη Θεσσαλονίκη, και πάλι, την περίοδο 1925-27, ενώ, στο διάστημα, από τις 10 Σεπτεμβρίου 1917 μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1918, την μετέφερε και στην Αθήνα. Με την εκπνοή της αθηναϊκής έκδοσης της εφημερίδας, την 6η Ιανουαρίου 1919, παρουσιάστηκε στο κλεινόν άστυ έτερος "Νεολόγος", κι αυτός βενιζελικών πεποιθήσεων, επίσης του Α. Βουτυρά, όχι όμως του Αλέξανδρου αλλά του Αριστοτέλη, πρωτότοκου γιού όχι του Σταύρου αλλά του Τζιώτη Νικόλαου Βουτυρά, γνωστότερου από τα μυθιστορήματά του ως Βωτυρά. Αυτός ο "Νεολόγος" μακροημέρευσε και σε αυτόν πρωτοεμφανίστηκε ως χρονογράφος ο Γεώργιος Βλάχος, με το ακρωνύμιο Γ.Α.Β.
Κατά μια εκδοχή, που θέλει περαιτέρω έρευνα, ο Βουτυράς επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη με την ανακήρυξη του Νεοτουρκικού Συντάγματος, μάλλον προς τα τέλη του 1908. Πάντως, όσο παρέμεινε στην Αθήνα, συνεργάστηκε με το περιοδικό "Μουσείο", το 1901, και το περιοδικό "Αθήναι" του Γεωργίου Πωπ, στο ξεκίνημά του, το 1908, πιθανώς και με άλλα έντυπα. Όπως κι αν έχει, ο "Νεολόγος" ξανακυκλοφόρησε στην Κωνσταντινούπολη, πολύ αργότερα, στις 25 Οκτωβρίου 1918, και συνέχισε να εκδίδεται μέχρι την Μικρασιατική Καταστροφή, ως ιδιοκτησία πλέον των δυο γιών του Βουτυρά, του Αλέξανδρου και του Κωνσταντίνου, που το 1921, είχαν ήδη παραχωρήσει τη διεύθυνση της εφημερίδας τους στους Κ. Γ. Μακρίδη και Αρ. Ι. Αιγίδη. Ως έδρα της εφημερίδας στην Κωνσταντινούπολη ή, αν προτιμάτε, κατά μια έκφραση δηλωτική της ισχύος της, του "συγκροτήματος Βουτυρά", αναφέρεται το νούμερο 88 στη Μεγάλη Οδό του Πέραν, ενώ η εφημερίδα είχε την οικονομική υποστήριξη του Ζαννή Στεφάνοβικ.
Πρύτανη της ελληνικής δημοσιογραφίας και σθεναρό υπέρμαχο της εθνικής ιδέας, είχε αποκαλέσει τον Βουτυρά ο Μπάμπης Άννινος, συνεργάτης του "Νεολόγου" και ανταποκριτής της εφημερίδας στην Αθήνα, χάρις στον τριμέτωπο αγώνα του, εναντίον της Υψηλής Πύλης, που συνεχώς παραβίαζε τα πατριαρχικά προνόμια, της βουλγαρικής εκκλησίας και του πανσλαυισμού. Το ξεκίνημα της εφημερίδας συνέπεσε με την κρητική επανάσταση του 1866 και την πρώτη εμφάνιση των Νεότουρκων, το 1868, ενώ ο αγωνιστικός χαρακτήρας της αρθρογραφίας συνεχώς εντεινόταν, ιδίως κατά το βουλγαρικό σχίσμα και τον ρωσσοτουρκικό πόλεμο. Μετά τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, τις παραμονές του συνεδρίου στο Βερολίνο, οι σύλλογοι Κωνσταντινούπολης ανέθεσαν στον Βουτυρά να συντάξει το σχετικό υπόμνημα, το οποίο μεταφρασμένο στα γαλλικά επεδόθηκε στους πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων. Πιστεύεται πως τόσο τα άρθρα του "Νεολόγου" όσο και το υπόμνημα συνέβαλαν στη διαμόρφωση των ευνοϊκότερων όρων της Συνθήκης του Βερολίνου. Πολλές φορές η οθωμανική κυβέρνηση τιμώρησε τον Βουτυρά με πρόστιμο ή και με παύση της εφημερίδας του. Όμως αυτός είχε στην κυριότητά του δυο ακόμη τίτλους, "Καιροί" και "Αστραπή", με τους οποίους εξασφάλιζε την έκδοση της εφημερίδας σε κάθε υποχρεωτική παύση έστω και κρυπτωνυμικά.
Κολλάτος Θεόδωρος, 2008