Το περιεχόμενο του περιοδικού που ευρετηριάζεται στην συλλογή "Πλειάς" καλύπτει την περίοδο 1876-1882. Η εφημερίδα «Αθηναις» με υπότιτλο «Εφημερίς των νέων», και από την 1η Απριλίου 1878 (Έτος Γ΄: αρ. 7) «Εφημερίς μετά εικονογραφιών» εκδίδονταν στην Αθήνα από τον Ιανουάριο του 1876 έως τις 15 Δεκεμβρίου 1882. Συνολικά εκδόθηκαν 156 τεύχη.
Το πρόγραμμα και οι στόχοι του περιοδικού δίνονται ήδη από το πρώτο του τεύχος (σελ. 1-2) σε κείμενο με τίτλο: «Ολίγαι λέξεις προς τους αναγινώσκοντας» «Αναγνωρίσαντες την παρ’ ημίν κοινώς αισθανομένην έλλειψιν οργάνου εις την εν γένει ανάπτυξιν, άμα δε και τέρψιν της νεότητος αποβλέποντος, αναλαμβάνομεν την έκδοσιν της Αθηναιδος, εις την σύνταξιν της οποίας θέλουσι λαμβάνει μέρος ενδιαφερόμενα πρόσωπα αμφοτέρων των γενών. Συναισθανόμεθα την ευθύνην, ως και το δυσχερές της επιχειρήσεως, αλλά πεποιθότες εις την αγαθήν συνδρομήν των υπέρ των νέων ενδιαφερομένων, ως και εις την ημετέραν διάθεσιν του να υποστώμεν πάντα κόπον και πάσαν θυσίαν προς ευόδωσιν αυτής, εισερχόμεθα εις την εκτέλεσιν σκοπού τόσω αγαθού μετα προθυμίας και ζήλου.
Ωνομάσαμεν την εφημερίδαν ταύτην Αθηναιδα διότι εν τη διαγωγή και ιδίως εν τω ιερώ συνθήματι «πίστις και σοφία» της νεαρά και αγαθής Αθηναιδος ευρίσκομεν ακριβώς τον σκοπόν, ον είχομεν εκδίδοντες εφημερίδα των νέων. Ουδενός διαφεύγει την γνώσιν ότι, εν τοις χρόνοις της ακμής του Βυζαντίου, Αθηναις, η θυγάτηρ Λέοντος του Αθηναίου, ηξιώθη του τίτλου αυτοκράτειρας, γενομένη σύζυγος Θεοδοσίου II, δια μόνα τα προσόντα αυτής, την χριστιανικήν δηλ. πίστιν και την σοφίαν.
Σοφή όσω και ωραία η Αθηναις δεκατετραέτις έτι εκκλήθη φιλόσοφος. Λέγεται ότι, ότε ελθούσα εις διενέξεις προς τους αδελφούς αυτής, ζητούσα το ανήκον αυτή εκ της πατρικής κληρονομίας, έλαβε εις απάντησιν: Συ έχεις την καλλιτέραν μερίδα καθ’ ότι εις ημάς μεν τα κτήματα, εις σε δε τας γνώσεις του εκληροδότησεν ο πατήρ.
Πτωχή και άπειρος η νεαρά φιλόσοφος μετέβη εις την βασιλεύουσαν, όπως εκεί επικαλουμένη την συμπάθειαν και την συνδρομήν της βασιλείας διεκδικάση την υπόθεσιν και λάβει δικαιοσύνην. Ενταύθα δε η φυσική καλλονή και το έξοχον του πνεύματός της εκέρδισαν υπέρ αυτής την βασιλείαν.
Του πνεύματος αυτής αρκούντως πεφωτισμένου όντος υπό της φιλοσοφίας, άμα γνωρίσασα τας αρχάς του Ευαγγελίου, ευθύς ησπάσθη αυτάς και εδέχθη τον Χριστιανικόν βάπτισμα μετονομασθείσα Ευδοκία και εξομόσασα τας πλάνας της ειδωλολατρείας. Μετ’ ου πολύ δε η άπορος αλλ’ ενάρετος και ευσεβής Αθηναις ανέρχεται εις αυτόν τον θρόνον της Ρωμαικής αυτοκρατορίας ως μόνον προσόν φέρουσα το σύνθημα «πίστις και σοφία».
Η Αθηναις εκδιδομένη άπαξ του μηνός εις το σχήμα του πρώτου φύλλου και δια δύο ή πλειόνων, όσω το επιτρέπει η ανάπτυξις της τέχνης εν Ελλάδι, καλών εικόνων κοσμουμένη, θέλει περιλαμβάνει:
- Ύλην αφορούσαν εις την καλλιέργειαν του θρησκευτικού παρά τοις νέοις αισθήματος και εν γένει εις την ηθικήν αυτών μόρφωσιν
- Ύλην ωφέλιμον, τερπνήν και περίεργον, εν είδει διηγημάτων πρωτοτ’υπων τε και εκ μεταφράσεων.
- Εκ των επιστημών διάφορα.
- Περιηγήσεις και γεωγραφικά διαφόρων χωρών, ων θα προτιμάται πάντοτε η Ελλάς
- Βιογραφίας.
- Ποιημάτα και
- Υπό τον τίτλον «Ποικίλα» εκτός των διαφόρων στατιστικών και ανεκδότων, αινίγματα, γρίφους, εικόνας, λογογρίφους, προβλήματα, κλέιδας και άλλα τοιαύτα προς άσκησιν του νοός καταλλήλα. Προς δε και συντόμους βιβλιογραφίας. Όσων βιβλίων αντίτυπον ήθελε αποσταλή προς την Διεύθυνσιν αυτής.
Ουδέποτε δε και κατ’ ουδένα λόγον θέλει αναμιγνύεσθαι εις την ενεργόν πολτικήν. [...] Εν Αθήναις, Ιανουάριος 1876. Η Διεύθυνσις.
Σημαντικοί λόγιοι της εποχής κόσμησαν μετά άρθρα και τις μεταφράσεις τους τις σελίδες της Αθηναιδας, όμως οι εικονογραφίες από σπουδαίους Έλληνες χαράκτες όπως ο Β. Σάββας, ο Μ. Στρατηγάκης προσέδωσαν στην εφημερίδα τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της.
Κολλάτος Θεόδωρος, 2008
